Dit is wellicht de nieje Einstein

Sabrina Pasterski
Sabrina Pasterski kan de nieje Einstein wean.

12 januwoari 2016
Duur Farah Halime

Ene van de dinge dee as de knappe köppe doot bie et Massachusetts Institute of Technology (MIT) – nöast harsenkraken oawer de samenhaank van et heelal en sci-fi masjienekes in mekaar knooien – is vleegtugen kuren vuur de federale oawerhead. Dus toen as Sabrina Pasterski op nen koolden januwoarimoarn de kampuskantoren binnentreud um ne OK te kriegen vuur een eenmotorig vleegtuug wat he bouwd har, kon et nen normalen dag ewest wean. Behaalve det de kardoeshöarige, grootogige vleegtuugbouwster 14 joar was en der al zelf met evlöagen har. “Ik geleuwen et eerst neet,” herinnert zik Peggy Udden, nen sekretoaresse an et MIT, “neet bloots umdet he zo joonk was, mer ook een meadken.”

Okee, et is 2016 en begaawde vrouwleu zeent neet zeeldzaam bie et MIT; zowat de helfte van de studeanten is vrouwe. Mer iets an Paterski zorgen at Udden neet bloots et vleegtuug leut goodkuren, mer ook det he andacht kreeg van de heugste professors. Non, acht joar later, hef de slaanke 22-jöarige Paterski al een MIT-diploma in den tuk en is he een Ph.D.-kandidoate an Harvard. Paterski löt de natuurkeundige wearld goonzen. Zee oonderzöch een antal van de meest oetdagende en ingewikkelde zaken in natuurkeunde, net as Stephen Hawking en Albert Einstein (van wee as zinne relativiteatstheorie net 100 joar oold is) vroo in öaren loopbaan deden. Paterski gref in zwarte geater, zwöartekracht en ruumtetied. Zee probeert oonder mear better begrip te kriegen van “kwantumzwöartekracht”, wat ne verkloaring mut gewen an zwöartekracht binnen de kwantummechanika. A’j doar wat in ontdekt, kon oonze kennis van et heelal wal es kats op de skuppe goan.

Op öare strakke website steet tusken de völle veardigheden: “de sierlikhead in de chaos veenden.”

Hee is non ook in de kieker bie NASA. Ook? Jeff Bezos, oprichter van Amazon.com en lochtvoartontwikkel- en -bouwbedrief Blue Origin, hef öar ne bane too ezegd zo gaauw at ze der kloar vuur is. Toen as OZY vanear in nen e-mail vreug of et anbod nog geuld, zea Bezos: “God, yes!”

A’j nen die-hard volger van natuurkeunde zeent, he’j wellicht eheurd van Pasterski en öare verslagen ezeen oawer semiklassieke Virasoriese symmetrie van de S-matrix van kwantum-zwöartekracht, of oawer Low’s halfleaidende zachte theorem as ne symmetrie van QED (beaide oawer maneren um den vörm van ruumte en zwöartekracht te begriepen en beaide de eerste twee verslagen dee as he ooit skreef). Hee is ne Cubaans-Amerikaanse dee as opgröaiden in nen vuurstad van Chicago. Hee hef gin Facebook, LinkedIn of Instagram, en ook ginnen smartphone. Mer hee waarket wal regelmoatig ne flantuutloze webstea bie met de naam PhysicsGirl. Doarop steet ne lange lieste van zaken dee as he doan hef en kan. Ene doarvan: “sierlikhead in de chaos veenden.”

Pasterski vaalt op tusken een gröaiend antal verske ofstudeerde natuurkeundigen in de VS. Der warren der 7329 in 2013, dubbel zovölle as de 3178 in 1999, et leegste in 40 joar, volgens et Amerikaanse Instituut vuur Natuurkeunde. Nima Arkani-Hamed, nen professor an Princeton den as de Fundamental Physics Prize wun (nen inwiedingspries van dree miljoen dollar), zea det hee “machtige dinge” heurd hef oawer Paterski van öaren adviseur, den Harvard-professor Andrew Strominger, den as binnenkort een oonderzeuk oetbrech met den natuurkeundigen superstear Hawking. Zee hef ook al hoonderddoezenden dollars an beurzen van de Hertz Foundation, de Smith foundation en de National Science Foundation ekregen.

Pasterski, dee as sprekt met rappe kuiersalvo’s, zeg at he aait an etrökken was töt et oetdagen van et onmeugelike. “Duur joaren de greanzen verleggen van wat ik bereiken kon, köm ik bie natuurkeunde oet,” zeg hee vanoet öaren sloapkamer op Harvard. Mer hee kuiert as of et gin waark is: hee neumt natuurkeunde “elegaant” mer ook vol “nut”.

Ondaanks öaren indrukwekkenden stoat van dienst, zat et MIT Paterski toch op de wochtlieste toen as ze zik anmeeldden. Professors Allen Haggerty en Earll Murman warren kats van et rabat. Udden har öar een filmken eteund woerop Pasterski öar vleegtuug bouwden. “Den moond völ oons nen eande lös toen a’w et zaggen,” zea Haggerty. “Wat zee allemoal geet können is ongekeand,” De twee deden een good wöardken vuur öar, woernoa as Pasterski der hen meug, en oeteandelik ofstudeerden met gemiddeld ne 5.00, et hoogst meugelike antal peunten an et MIT.

Pasterski is ennigst keend. Hee kuiert wat ongemakkelik en slot alle zinnen in öare e-mails of met smileys en oetrooptekens. Hee zegt det he een antal gode vreanden hef, mer nog nooit verkering ehad hef, alkohol edreunken hef of ne sigarette rookt. Pasterski zeg: “Ik bliewe lewer skoarp, en ik hoppe a’k bekeand stoa um wa’k doo en neet um wa’k neet doo.”

Ondaanks at mentors natuurkeundigen roem vuurspelt, blif Pasterski met beaide bene an de groond. “As nen theorist beweart at he wat spesjaals  oetdoktert oawer nen langen tied, kö’j der doonder op zeggen at et um neet lukket,” zeg hee. En ondaanks Bezos zin anbod is et plaatje vuur ofstudeerde wetenskoppers in de VS neet roosklurig: volgens et leste oonderzeuk van et Amerikaanse bureau vuur de stoatistiek krig mer 26 perseant van de ofstudeerde wetenskoppers waark in öar vakgebeed, terwiel as zowat 30 perseant van de natuur- en skeaidkeundigen bie de dure löp. Pasterski lik onverstoord. “Natuurkeunde is van zikzelf opweendend genog,” zeg hee. “Et is gin van-negen-töt-vief zaak. A’j meu zeent goa’j sloapen, a’j et neet zeent, doo’j an natuurkeunde.”


Farah Halime
Twitter: @farah_halime

Skriewster bie OZY
Farah is ne Brits-Palestiense in Brooklyn, den as nog aait de vrömde gebroeken van Niej-Yorkers probeert oet te veugelen. Öar woark is oet egewen in de New York Times, Financial Times en de Wall Street Journal. Ook hef he een blog met de naam Rebel Economy.

Welle: http://www.ozy.com/rising-stars/this-millennial-might-be-the-new-einstein/65094

admin

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.