Woerum of iej wal ‘Riessen’, mer neet ‘Niel’ en ‘Turkieje’ zegnt
Der wörd aait beweard at elke Nederlaandse -ij in et Saksies ne -ie is. En vuur heel völle wöarde klopt det ook. Mer tusken verskillende sproaken kö’j neet zo lecht A = B doon. Sproaken oontwikkelt zik neet liek op en hooldt doarbie ook gin rekkenige met mekaander.
Det blik meestal oet leenwöarde. A’j et in et Saksies oawer boetenlaandse zaken hebben weelt, kom iej der aait met an et keukeln. Et veult vrömd um Nijl te zeggen, mer nog vrömder um Niel te zeggen.
Den offisjelen naam vuur den Nielrivier is ja Arabies: النيل (An-Nil). ’n Niel, dus. De Turken neumt öar laand zelf Türkiye (Turkieje). Woerumme neumt Nederlaandse Platsprekkers et dan toch Turkije? Of Hongarije of Algerije? Woerumme veult dee -ie doar vrömd? Woerumme kleent Niejmeagen op et reandken, mer Nijmegen good, wat volgens de oetsproakregels van et Saksies neet zo heurt?
Anwennen. Det is allens. In Nederlaand goa’w noar Nederlaandse skolen. Doar lear iej Nederlaandse namens vuur zaken in et boetenlaand. Dee moalen at et oawer dee steas of zaken geet, zit iej op skole of vuur de tellevisie. Doar kuiert ze Hollaands. Der wörd oe dus al vroo in epreantt at et neet Niel is, mer Naa-iel. En Turkaaie.
Et zal in Saksiese kringe ook vaker oawer Riessen goan as oawer den Niel en Turkieje. Den oorsproonkeliken naam vuur Riessen is ja ook Risne en neet Rijssen. Terwiel as de oetsproake van -ij in Hollaand heanig an van -ie noar -aai veraanderden, wör der in et Saksiese deel van Nederlaand vake genog oawer Riessen ekuierd um dee oorsproonkelike naam vaste te hoolden. Zelfde geeldt vuur dee aandere wöarde woer as Nederlaands nen -ij hef en Saksies nen -ie.
In Duutslaand is et wier een aander verhaal. In et Hoogduuts is et toovallig ook ‘Nil’. Vuur de met Hoogduuts opgröaide Platsprekkers zal et dus meender vrömd anveulen um ‘Niel’ te zeggen.
En non skeaide vie oet te nieln.
