Wordt fit. Bliewt fit…. Makkeliker zegd as doan.
Det keump vuural duurdet de wetenskop achter fitness en diëten veraanderd is. As iej in de joaren ’70 wat leuzen oawer fitness, learen iej heel wat aanders as in de joaren ’90. En ook toen wussen de leu der wier meender van as non.
Mer de oolde oawertugingen bliewt plakken, en mangs wordt slechte nieje methodes (woer as mer één of twee studies bewies vuur leawert) duur de media as feit anwezen.
Hier he’j wat wiedverbreide fabels oawer gezoondhead.
Et kleenkt logies as der zegd wörd det vet oe vet maakt. Mer zo waarket oons lief neet. Net as met iederen stof kön iej natuurlik tevölle vet etten. Mer oons lief kan helemoal neet zoonder vetten. En dan met name de gezoonde soorten vet in olieföllie, avokado’s en nötten. As iej dee neet ett, tear iej oewen natuurliken vetvuurroad oet en veul iej oe nooit ‘vol’: dan goa’j snaaien, en wor’j dus ‘vet’.
Fabel 2: Vet-vrie voor is gezoond
Vuural in Amerika,, mer ook in Nederlaand, skeett de leste joaren de vetvrieje of magere produkten as päddesteule oet de groond — helemoal in de zuwelhook. Drukt der nen plakker op met ‘Fat-free’ en et kleenkt gezoond, neet dan? Mer frisdraank, slikkerieje (snoepgood) en beer zeent ook fat-free…
Helaas zit der in völle vetloze produkte wier hele aandere pröttel: suker. Vuural “gezoonde” yoghurts maakt maakt der een pötjen van. Et is zelfs zo det leu dee as magere zuwel nemt, mear kaans hebt op te zwoar wean.
“No pain, no gain” heur’j vake bie volk wat völle intensief sporten dut. Der zeent zelfs hele volksstammen dee as doarvuur bie bootcamps of aandere zwoare drillprogramma’s goat. Mer zearte krie’j neet vuur niks. Met zearte löt oew lief oe weten det iej te gek doot en kaans loopt op zwoare blessures.
Fabel 4: iej mut acht glazen water op nen dag dreenken
Holl di fuchtig, zegt de Platduutsers vake. Nathooldn, reup ook Harm oet Riessen aait bie et ofskead. En det klopt. Mangs as iej neet sloapen köant of knarrig zeent of meu, ligt det an oetdreuging. Dus vuur leu dee neet köant onthoolden det ze mangs wat dreenken mut, is zon vast getal zo gek nog neet.
Mer, zo as Randall Monroe in et stripken hieroonder löt zeen, is et magiese getal van acht glazen nooit bewezen. Natuurlik, let good op oew lief en et wear. Dreenkt zovölle as neudig is um oe good bie te veulen. Mangs is det bie acht glazen, mer mangs red iej et met de helfte ook al wal.
Der is nen hardnekkigen fabel det as iej neet joonk anvangt met trainen, det iej dan nooit fit worden zöalt. Genöal! Et blik oet oonderzeuk at leu dee as pas later begeent met sporten — zelfs noa öar 70ste — zik fitter veulen en länger leawen as öare eawenoolders dee as neet van de koonte kömmen.
Oet een antal oonderzeuke blik een heel onmeundig machtig klean vuurdeel van roden wien, as et in hele kleane betkes dreunken wörd. Mer zelfs de skriewers van det oonderzeuk zegt det vie gewoon neet tevölle zoepen mut. Doarbie is der aander good bewies at dit idee sowieso neet woar was.
Slimmer nog, regelmoatig alkohol dreenken zörget vuur sloapverstoring, vermeenderd geluksgeveul en mear kaans op kaanker. Iej wordt der gewoon echt neet better van. (sorry)
Eloy Alonso/Reuters
Fabel 7: sporten is ofvallen
Sporten is onmeundig belangriek. Iej bliewt smeu in de butte, kriegt staarkere spieren en et kan zorgen de’j länger leawt. Mer der is een deenk woervuur as et neet völle oethaalt: ofvallen.
Sam McNeil/AP
Iej verbraandt der gewoon neet genog kaloriejen met um de kilo’s der of te loaten vlegen, zelfs as et fleenk helpet bie aandere zaken. Der is mer een deenk wat echt helpet bie ofvallen: better etten. Nen dokter of nen diëtist kan oe helpen um een gezoonder, kalorie-oarm etpatroon noa te leawen.