Nyen vöärsitter keltisken språkråd Kerry kümt uut… Rusland?

Nen russisken kerl is eköäsen as yrsken språkagent in de gråvskap Kerry in Yrland. Hee geyt allerhande initiativen upstarten üm de språke dår an te jagen.

Victor Bayda uut Moskow hevt de steyde innöämen by de Comhchoiste Ghaeltacht Uíbh Ráthaigh, ne organisaty in de Gaeltacht (keltisk gebeed) van Uíbh Ráthach, in Süüd-Kerry. Bayda kan vlöyend yrsk en gevt al meyr as 10 jår les in de språke an ne universiteit in Moskow.

Hee kan noch ungeveyr 10 andere språken, wårunder neaderlandsk, skotsk keltisk, welsk, sweydsk, fransk, düütsk en yslandsk. Vöär syn promotyundersöök oaver de yrske språke kreyg hee ooit al ne PhD.

Verleyden weakeneynde köäm Bayda når Kerry. Hee sea dat hee de språke up de universiteit begün te learen, mär dat hee der as jungen al van wüst.

“Ik sin al seet myn 13den gek up språken, vöäral de keltiske. Teagen de tyd dat ik når de universiteit güng, kun ik al wat welsk en skotsk keltisk. Mär doo as ik dår köäm, untdekkeden ik dat yrsk ouk kun, düs skreyv ik my in.”

Bayda leyreden ouk vöäle van et yrske televisystation TG4 en Raidió na Gaeltachta. Dårnå köäm hee terechte up Trinity College in Dublin, wår hee vöär et eyrst yrsk in et echt höyreden as leavendige språke.

Med geld van de Údarás na Gaeltachta geyt Bayda een handsaam språkenplan untwikkelen üm te neadergang van de språke in Kerry teagen te gån. Uíbh Ráthach (et skyreiland Iveragh) steyt bekend üm syne ryke folklore en språkelike arvgood, mär hevt et de lätste jåren swår.

Volgens de lätste telling in 2016 spreaket mär 7% van lüde in et gebeed dageliks yrsk buten skole ümme, terwyl 60% van de bevolking segt dat se et wal köänet.

Mícheál Ó Leidhin van Comhchoiste Ghaeltacht Uíbh Ráthaigh begript wal dat de anstelling van nen rus as språkenplanner in een Kerry Gaeltacht wat skelle gesichten kan upleyveren, mär dat den råd blyde is dat Bayda jå esegd hevt.

“Victor is eyne van de beste spreakers van et yrsk dee as y ooit sölt teagenkoamen. Vulledig vlöyend. Hee is heyl geskikt en hevt ne geweldige expertise wat språkplanning angeyt. Dat soort vaerdigheden sint hyr verskrikkelik hard nöydig as wy wilt dat de språke oaverleyvet. Wy weat seaker dat wy den jüüsten kerl evünden hebbet.”

Bayda sea dat de steyde in Süüd-Kerry em anspröyk, ümdat et de ideale kans was üm in Yrland te woanen en up professionele wyse med syne geleevde språke in kontakt te koamen.

“Yrsk is so’ne mooie språke, echt et leyren waerd. Et löt u anders denken en y köänet der u up allerhande kreative wysen in uutdrükken so as dat med gröätere europääske språken nit kan. Et anholden waerd,” meynt Bayda.

Bayda is eyne van teen anestellede yrske språkplanners in Gaeltachtgebeden. Et initiativ Údarás na Gaeltachta müt belangryke språkenkündige understütting beden vöär Gaeltacht-gemeenskappen. Teagen et ende van dit jår müt der in 26 gebeden initiativen uutrolled weasen.

Údarás na Gaeltachta hevt € 1,5 miljoon uutetrökken vöär de eyrste 13 språkplannen.