Nye soort Galapagos-vinke ontstån
Nen koppel vinken up de Galapagos-eilanden is gangs üm ne nye soort te vörmen. Dat steet up de webstea van de BBC. Et is et eerste mål dat ondersökers soortvörming in korten tyd in et wild seen hebt. Dat skryvt se in et tydskrift Science.
De vorskers hölden jårenlange een skarp oge op álle vinken van Daphne Major, een klean eiland van de Galapagos. In 1981 vernömmen de ondersökers at der één männeke van de grote kaktüsvinke (Geospiza conirostris) was åverkömmen vanof Española, een ander Galapagos-eiland. Et deerke har 105 km vlögen.
Professors Rosemary en Peter Grant ontdekken ook at et männeke nit stil har setten. Hee har een vröwke van de lokale grondvinke (Geospiza fortis) versyrd. Nu, 40 jår later, hebt ze 30 mengvinken as nåwas. De lokale grondvink-dames vindt et aksent van de nye vinkenkearls nit sexy en müt der niks van weten. Düs holdt de nye mengvinken et onder mekaar. Dårmet is der ne nye soort ontstån.
Normaal kan nåwas van verskillende olders nit good gedyen, ümdat se dör ören bouw nit et jüüste etten könt vinden. Mer de nye vinken sind grötter dan de andere vinken. Se könt dårdör ander etten an, wuur de inheemse vinken nit ankomt. Se loopt mekaar düs nit in de weg.
Üm te kyken wu de nye vinken genetys in mekaar stekt, tröken de Grants der Professor Leif Andersson van de Üniversiteat van Uppsala uut Sweden by an. Den ontdekken at der al seed et tweede geslacht gin vermenging mear was met de andere soort. Se nöömt dit reprodüktyve isolasy. De nye grote vinke steet volledig up sikselv.
Et mooie is dat dit nu jüüst by Darwin-vinken op Galapagos gebüürt. Düür de verskillende nebbens (snavels) te vergelyken, ontdekken Charles Darwin zin evolütsy-verhaal en natüürköse, wuurmet hee syn wearldbekende book On the Origin of Species kon skryven.