Donald Trump en Kim Jong-un sint den eyrsten amerikaansken president en noord-koreaansken leider dee med mekander üm tåfel güngen, skriv de britske BBC. Ne nooyt verwachte untwikkeling nå een jår van dreigementen hen en wyr.
De beiden deyden mekander de hande in een luxe hotel op Sentosa-eiland in Signapore, vöärdat se an et gesprek begünnen.
Nå et topoaverleg underskreven de leiders een ‘behapbår’ papyr, med dårup ne belofte vöär nye banden tüsken beide ståten.
Et gesprek güng oaver et süssen van de spanningen tüsken de landen en untwåpening van de noord-koreaanske atoomsküre.
Et dokument drivt Noord-Korea töt nukleäre untwåpening en belovet “nye banden” tüsken Washington en Pyongyang.
Der wörd med gin woord eköyerd oaver de eisen van de VS töt “vulledige, nåkykbåre en unümdreybåre denukleärisaty.”
By ne vertöning wår beide leiders den breyv underskreven, gavven de beiden korte upmarkingen an de pers, mär güngen wydter nit in up öäre kyk up et dokument.
Dinkseldag den 21sten februwoari kreeg de D66 een vuurstel duur den Tweeden Kamer um kannabiskweek beheard too te loaten. Bie ne heufdelike stemronde was ne mearderheid van 77 Kamerleden vuur et vuurstel. Dat skrif nu.nl.
In de leste veertig joar was et altied ondudelik wo as et non zat in Nederland. Iej mochten et neet kweken of kopen, mer bie de verkoop keken de politsie de andere kante oet.
De D66 wil minder kriminaliteat met wiet en eenvoldiger belasting vroagen van de hennephuze. Doarnöast meant de partieje at kweekbehearsing better is vuur de gezondhead. As der gin toozicht is, kan der ja van allens bie duur zitten.
De oaverhead zol non tooverdan de kweek mutten regelen. Hennephuze köant dan eankel nog van disse oaverheidskwekeriejen kopen. Volgens D66 mut de oaverhead zorgen at ongezonde produkten zo verantwoard en veilig meugelik broekt wordt. Verbeden kö’j et toch neet, want de leu komt der toch wal an, meant de partieje.
Vera Bergkamp, kamerlid vuur de D66, denen et vuurstel in. “Et is good dat wiej noe es duurpakt. Bie hennepkweek zint völle kriminele groepen. As iej doar met verdan goat, verandert der niks.” Mer Bergkamp weet ook at et nog neet alle problemen oplöst. “Wiej mut nuchter bliewen. Der wörd nen hoop oetvoord. Doar mut de politsie en de rechtsproak boavenop zitten.”
Wat partiejen wollen hennep helemoal verbeden. Volgens de D66 helpt dat niks. “Of iej et wilt of neet; verdeuvende middelen zint deel van onze samenleaving,” meant Bergkamp.
Foto: nu.nl
Spannend
Töt et leste ogenblik was et ofwochten wat de Kamer van et D66-vuurstel vund. Ne mearderhead hung onder mear of van kleane partiejen en eenmansfraksies.
Van de grote partiejen warren de PvdA, SP, GroenLinks, 50PLUS en de Partij voor de Dieren vuur et plan van D66. De VVD, CDA, PVV, ChristenUnie en SGP warren tegen.
Toen as der vurige wekke oawer kuierd wör, warren et vuural de Kristelike partiejen en de VVD dee opspreuken. De oaverhead mut der allens an doon um verslavende middelen oet de moatskappieje te holden, meant et CDA en de ChristenUnie.
De VVD trekt vuurnamelik de wenkbrouwen op oaver de kans dat de oaverhead zik noe geet mengen met organiseerde misdoad.
Nederland verslabakt et um de inheemse sproaken te helpen. Dat steet in een verslag van een Europees Committee of Experts, dee as dreejoarliks kiekt wo as et der in Europa vuur steet wat sproaken angeet. Bie Nederland was et aarmood troef.
Te late en nauweliks inhoold
Nederland leawert öare verslagen oawer onze sproakumstand steevaste een joar te late in en neumt nauweliks oawer de streksproaken. Doaroet blik volgens Wearldsproake ne flinke onwil.
“Broekt Saksies in alle openboare zaken”
In et verslag dut et Committee of Experts een antal anbevelingen um de sproaken te helpen. Ze skriewt at Nederland de sproaken in alle dagelikse zaken zol mutten tooloaten. Doaroawer ontsteund verleden wekke nog nen rel, toen as ne Riessense vrouwe proberen in et Saksies noar de politsie te skriewen. In et lecht doarvan skrif et Committee:
“Et Comittee of Experts modigt Nederland an um een strak beleid op te stellen um et gebroek van streksproaken en minderheadssproaken temeute te kommen en an temodigen in openboar en perseunlik leawen. Et Committee of Experts wis der op at de term ‘openboar’ breed bekekken worden mut. Et umvat et gebroek van de sproaken in rechtbaanken, instituten en de media, in ekonomies, sosjaal en kultureel opzicht.”
Op skole Den road deed onder mear ook onderstoande anbeveling: “Maakt van lessen in et Saksies een vast skoolvak en breadt et onderwiesanbod oet, met inbegrip van vuurskoolse aktiviteiten, vuurtzat onderwies en peuterspölzalen.”
Nederland hef disse verantwoardelikhead töt non too altied duursköawen noar provinsies en lokale roaden, umdat Minister Plasterk meant at dee et better bekieken könt. Hierduur is der nog altied ginne stelselmoatige anpak. Toch skrif Plasterk in etzelfde verslag at skolen al lange vrie zint um les in et Nedersaksies te gewen.
Stoatusopheuging
Ondanks at Saksies dudelike kenmaarken hef um et onder deel 3 van et Charter te rekkenen, wil et met onderhandelingen oawer stoatusopheuging nog altied nit vlotten. Et verslag skrif oawer ne oawereenkomst tusken et SONT (den oawerkoepelenden road van dialektkringe in Nederland), mer geet doar wiedter nit op in.
Den Road wil ook at der in Nederland meer andacht keump vuur de lokale sproaken en öare wearde, zodat vuuroordelen oetbannen wordt. Ze mossen vaste stellen at et Nederlandse volk nauweliks op de heugte is van de sproakriekdom in Nederland.
Europees Charter vuur streksproaken en minderheidssproaken
Al in 1992 onderskreef Nederland et Europese Charter vuur streksproaken en minderheidssproaken. In 1996 gung et lös. Det Charter is duur Europa opsteld um de inheemse sproaken van Europa te beskaarmen. In Nederland valt doar bievuurbeeld ook Freesk, Limbörgs, Papiaments, Romanes en Sintisproaken onder. Alle dree joar kik ne road van ofveardigden wo as regearingen der met umspringt.
Onofhankelik roadslid Mark Guyula wil zinne egene sproake kuieren in et Australiese Parlement. (foto: Yingiya Mark Guyula)
Nen politieker oet de Australiese Noordstrekke (Northern Territory) zeg at hee zik “starker en krachtiger” veult in zinne egene sproake. Doarum zoch hee metstanders vuur een vuurstel um de beparkingen op te heffen op et sprekken dervan in et parlement. Det völ verleden wekke te leazen op de Australiese niejsstea ABC.net.
“Et is et eerste moal at ik vreandelik tostemming vroage um minne sproake in et parlementshoes te kuieren,” zea et onofhankelik roadslid Yingiya Mark Guyula.
De hudige regels van de Legislative Assembly (et Australiese Wetshoes) skrieft vuur at leden dee wat anders kuiert as Engels der extra wark met kriegt.
Menear Guyula wil dat der nen ummezetter in de kamer is. In de hudige umstand mut roadsleden dee as gin Engels kuieren wilt, toch zelf nog öar egene teksten en toospraken umzetten.
Volgens um kon zien vuurstel ook helpen um leu mear bie debatten bie te kriegen.
“Ik wil vanoet minne sproake en minne kulturele achtergrond minne bodskop bie de sprekkers van et Engels kriegen. Dat is et gat wat ik oawerbruggen wil.”
Gin tied vuur Engelse umzettingen
Op dit ogenblik mut roadsleden dee wat anders wilt kuiern as Engels eerst ne skrewene en sprökkene oawerzetting in Engels gewen, mer ze kriegt doarnoa gin extra sprektied vuur öar egene.
De hudige regel dat hee eerst Engels mut kuiern en et doarnoa pas in et Yolngu Matha um mag zetten, slöt volgens Guyula kats de planke mis. Hee hef zelf et Yolngu Matha as eerste sproake.
“Ik zin starker en krachtiger as ik eerst Yolngu Matha kuiere. Dat is minne familiesproake, minne modersproake.”
Guyala wet at Engels non eenmoal de eerste sproake van de kamer is, mer hee veund at leu dee as Engels nit as modersproake hebt, doarum gin extra wark hooft te doon.
Volgens um sprekt völle Noordstrekkelingen wat anders as Engels. De meesten doarvan zint Inheems-Australies.
“Ze hebt allemoal egene sproaken. Ik zol dit der gearne duurkriegen, zodat zee de sproake broeken könt wat öar et lechtst van de tonge keump,” meanen Guyala.
De vurig CL-minister Bess Price verzöchen ook al de sproakregels an te passen. (ABC News: Shuba Krishnan)
De road vuur regelgewing nöm een antal vuurstellen van Price an, en deden bievuurbeeld den regel der achterhen dat roadsleden eerst mossen vroagen an de vuurzitter of ze in ne andere sproake kuieren meugen.
Onofhankelik roadslid Gerry Wood zea at hee ‘in prinsipe’ achter et vuurstel van Guyula steet. “Mer vuur at ik mie as vol vuurstander oetsprekke, mut et eerst vuurbie de road vuur regelgewing.”
Et vuurstel kan disse wekke nog in et Wetshoes bekuierd worden vuur et ende van 2016, mer kan duursköawen worden noar ankommend joar.
In dat geval haank et sukses van et vuurstel nit enkel of van ondersteuning van andere roadsleden, mer ook of Guyala nog wier herkeuzen wörd vuur de zetel vuur Nhulunbuy.
Australiese sproakriekdom
Kaarte van Australië met in greun et antal perseant leu wat ene van de inheemse sproaken kuiert. (foto: wikipedia)
Engels mag et wiedst verspreid wean, mer Australië hef gin enkele offisjele sproake. Volgens Wikipedia hef et wearlddeel, woer as heel Europa met gemak in past, ongevear 70 inheemse sproaken nöast et Engels. Ooit warren dit der zelfs 400, mer duur de Engelse eenkennighead nöm dit rap of. De bekendste sproaken zint et Arrernte, Kala Lagaw Ya, Tiwi, Walmajarri, Warlpiri, en de Westelike Weustesproake.
Wonnear as Nederland et Nedersaksies toolöt in de regearing is nog aait ofwochten. Vuurgoande vuurzetten wörden allemoal ofwezen.
In et plan ståt vuyrstelle åwer et regelen van et verloop der van, de stemwyse en et tellen van de stemmen.
Vörste Minister Nicola Sturgeon zæ at Skotlånd müt nådenken åwer ofsplitsen, duyr den utkomst van de Brexitstemming.
Zey zæ dår by at een referendüm enkel hölden worden zal, as Skotlånds belang in et gedrang kömp.
Et is dan an et Skotse parlement (wur as ne klæne mærderhæid vuyr ofsplitsing is) üm te besluten of de stemming duyrgeyt. Dårnå vrågt ze de regæring van et VK üm ne Section 30, ne tostemming üm et referendüm duyr te zetten.
Et vuyrstel wör formeyl utgewen duyr Grondwetssekretåris Derek Mackay, terwyl et Skotse parlement offisjeyl met verlof is töt tokommende wekke. Der steyt in at alle stemmingen in et vuyrliggende ongevær etzelfde müt verlopen as denne van 2014. Tu verwörpen de stemmers de ofsplitsing met 55% tegen 45%.
In et plan steyt onder mær et volgende:
Et wörd op dit ogenblik annömmen at dezelfde rechtlynige vråge wyr steld wörd – “Müt Skotlånd een egen lånd worden, te jå of te nee?”
De Skotse regæring höld zik toch et recht vuyr üm et in åndere wörde te vrågen, üm een onofhånkelik oordeyl vaste te stellen.
Ook 16- en 17-jårigen en lö ut ÖÜ-lånden dey in Skotlånd wont, magt stemmen.
Dudelzakspöller in tradisjonele Skotse klære. (Foto: rgbstock.com/ColinBrough)
De vuyrstelle zint nu vry gewen vuyr et volk. Y könt ze inzeyn töt 11 januåri ankommend jår.
Mer VK-blywers hebt tegenwörpen at de Skotten der gin dörst op hebt üm wyr een “vaag” referendüm in te gån.
Skotlånd stemmen verleden jüni 62% tegen üm in de ÖÜ te blywen, terwyl as et VK in totaal vuyr utstappen stemmen. Sturgeon deyd dårop Skotse ambtenåren bod dat zey nye plannen vuyr ne nye ofsplitsingsstemronde maken mossen.
Toch lykt peilingen ut te wyzen dat der nit mær lö vuyr ofsplitsing by kömmen zint nå de Brexit-stemming. Ne klæne mærderhæd van de Skotten wil nog altyd in et VK blywen.
Een antal SNP-lö hebt Sturgeon wårskouwd det zey der nit te “håstig in müt vlegen”, vuyr at zey zeker is at zey et ook echt winnen kan.
In ören bygånden breyf skreyf Sturgeon at de regæring belöwd har at et Skotse parlement et recht har üm ne nye stemming te holden as Brexit der duyr köm. “Disse regæring blif beræid üm met et VK samen te warken en te onderhåndelen åwer een tokomstig verbond met Öropa. Ene wat gehör gef an de mæning van ne machtige mærderhæd binnen et Skotse volk, en den as good is vuyr et Verenigd Köninkryk in et geheyl.”
Artikel geyt verdan onder advertænsy
“Wi zölt met opbouwende vuyrstelle kommen dey in et belang van Skotlånd zint, en tegelyk de regæring van et VK ne kåns geywt üm te låten zeyn at ze Skotlånd as gelyken partner zeyt.
“Mer as dudelyk wörd at Skotlånds belangen enkel duyr ofsplitsing et beste beskarmt wordt, müt et Skotse volk de mögelykhæd krygen üm der nog ne mål åwer nå te denken, en wa vúyr at et VK ut de ÖÜ geyt.”
May en Sturgeon komt ankommenden måndag by mekånder. (foto: PA)
Sturgeon kik der ankommende måndag by Vörste Minister Theresa May van et VK in Londen achterhen. Zey zæ at de kommende wekken Skotlånds stæ in Öropa starker verdædigd worden zal.
Zey wol met tospitste vuyrstelle kommen üm Skotlånd in de Öropese markt te holden, zelfs as de rest van et VK der uttrid.
Dårnöst zal zey opsprekken vuyr “flinke machtsutbræding” vuyr Holyrood, as onderdeyl van de onderhåndelingen åwer Artikel 50, en åwer internasjonale deals met åndere lånden en åwer immigrasie.
Nog vuyr at et vuystel utköm, zæ Skotse Beholdingsgezinde læder Ruth Davidson at öre partye alle vuyrstelle vuur een tweyde referendüm op alle mögelyke wyzes anvechten zal.
“Verdeylpolityk’
“In stæ van Brexit te bruken üm der zelf better van te worden, zol Nicola Sturgeon samen warken met de Engelse regæring üm de kånsen en gevåren van Brexit vuyr de Skotse indüstryen en åndere sektoren ut te duytsen” zæ Davidson.
De tweyde Skotse sekretåris vuyr Labour, Dave Anderson MP, vönd Sturgeons anpak “rukeloos”, en zæ at zey “absoluyt nit op hülpe van Labour müt rekkenen. Et gef an at öre höwdzaak is üm et lånd te verdeylen, en nit te kyken når de nödige verbetteringen in unze skolen en zekenhuyze. Uns lånd is al slim verdeyld noa de Brexit-gok van de Tories. Een tweyde kysronde is et leste wat unze fragyle ekonomy kan hebben.”
Der warren al wal mear regearingsleu in de Kamer trappeerd met et spölleke, mer dit moal was et de Eerste Minister zelf.
Erna Solberg, Eerste Minister van Noorweagen, wör oonder een debat trappeerd met Pokémon GO. (foto: Justin Lane/EPA)
Erna Solberg, de Noorske Eerste Minister, wör trappeerd met et spelleke Pokémon GO tiedens een debat in et Storting, et Noorske parlemeant. Det zee gek is op et spölleke is gin niejs. Tiedens ne offisjele reaize noar Slowakieje gung zee der ook al tuskenoet um et spölleke te spöllen. Ze zea tegen verslaggewers at ze gearne een antal van öare 10km-eier wol loaten oetkommen.
Erna Solberg, eerste minister van Noorweagen, spölt Pokémon Go in et Parlemeant. (foto: Tom Henning Bratlie/Klassekampen)
Et is zelfs neet et eerste moal at Noorske politieker met et spölleke snapt wordt in et parlemeant.
De leadster van de Liberale Partieje, Trine Skei Grande, spöllen et tiedens ne gaddering oawer nasjonale zekerhead verleden Augustus, toen as de Pokémon GO-manie et slimst was.
Dreemoal roaden wee as der an et woard was toen as Solberg drok was to catch ‘em all? Juust, Grande zelf.
De Amerikaanse republikeinen bekiekt de meugelikheden as Donald Trump opstapt. (foto: wonkette.com)
Bie wearldsproake veende vie et Noorske woard vuur verkiezingen wal toopasselik vuur et Amerikaanse circus: walg. Toch is dit niejs te mooi um neet te delen.
De tegenweend wörd verdan staarker: vuuranstoande republikeinen doot zoonder skaamte waarven vuur demokrate Hillary Clinton. De anklachten oet et boetenlaand wörd alle deage heftiger. Non vroagt de media zik openlik of: löt Donald Trump de moodvearen hangen?
Noa at hee moandenlange in den anval was, geet zik Donald Trump inenen op meardere peunten verdeadigen. De hoge hearen van de republikeinen, woervuur as zik Trump in november presideantskandidoat stealden, doot volgens den umroop ABC News drok disteren oawer wat der mut geburen as Trump, den as bekeand steet um zin dunne velleke, nen trad terugge dut as kandidoat.
Den niejsten anval köm oet Paries. Een antal van Trumps “oetspattingen geewt oe et geveul det iej der ene worgen weelt,” zea Fraankrieks presideant François Hollande. Hee dolen doarbie op “kwetsende en nearbugende” oetloatingen van Trump tegenoawer de oolders van Humayun Khan, nen Islamitiesen VS-soldoat den as in den Irakkrieg umme kömmen was. “As de Amerikanen Trump kiezet, zal det gevolgen hebben, want ne Amerikaanse keuze is ne wearldwiede keuze,” zea Hollande.
Skaarpe kritiek oet et boetenlaand
In de leste moanden hebt ook aandere stoats- en regearingsleaders zik ongewoon skaarp oetsprökken oawer den republikeinsen koartrekker. Den Meksikaansen presideant Enrique Peña Nieto zea at Trumps “vrömdenhatelike oetsproaken an dee van Hitler en Mussolini heugen.” Hee bewearden dan later at zinne wöarde “oet et verbaand trökken warren”, mer toch. Nieto maken bie geleagenhead toch nog wal eawen dudelik at zin laand ondaanks Trumps oetsproaken “op gin eankele wieze” vuur ne mure betalen zollen, dee as Trump tusken de beaide laanden bouwen wil.
De Britse premier Theresa May neumen toen as zee nog binnenlaandsminister was, ne oetsproak van Trump “onzin”. Hee bewearen at de politsie een bepoald stadsdeel in Engelaand neet mear indörven. Zin idee vuur een reaizeverbod vuur Moslims was “taargend, verkeerd, en nutteloos”. Den vurigen bewonner van Downingstroate Nr. 10, David Cameron, beskreef de plannen as “dom”. De Duutse boondskaanslerin Angela Merkel heuld zik oawer Trump oardig stille.
Skaarpe kritiek oet de egene partieje
Ook in et egene republikeinse kaamp mut Trump et lieden. Miljardearsmöatje en Ex-Hewlett-Packard-Sjef Meg Whitman, dee in 2010 ne poging deed um gouverneur van Kalifornië te worden, geet de demokratiese presideantskandidoate Hillary Clinton -neet Trump- nen fleenken baarg met seanten tooskoewen.
Met den Niej-Jorksen Richard Hanna keundigen ook den eersten republikeinsen kongresofveardigden zinnen stem vuur de demokrate an. De leading van de republikeinen hef et zoer non as Trump angewen hef at hee den sprekker vuur et Hoes van Ofveardigden, Paul Ryan, bie de interne partiejverkiezingen neet zal oondersteunen bie den zinne herverkiezingskampanje in zin kiesdistrikt.
De partiejenleaders zollen zo “frustreerd en aargerd” wean oawer Trumps “onnoavolgboare gedrag”, det ze oawerlegd zollen hebben vuur et geval zik den huuzemagnaat inenen terugge zol trekken, volgens ABC. Trump ligt in peilingen achter op Clinton. Op den lesten knieperd nen vervangenden nomineerden andreagen kán, mer is wal lastig.
