Weatenskoppers maket muteerd enzym wat plastikflesken binnen paar uur afbreaket
Een genetisk anpassed enzym wat plastikflesken binnen een paar uur kan afbreaken is emaked döär franske weatenskoppers. Dat steyt te leasen by de britske krante The Guardian.
Et enzym wör oorsprungelik untdekked in nen kompostbült van blad. Et kan plastik afbreaken töt chemiske bouwstoffen wårmed weader nye hougwaerdige flasken van maked worden köänet. Bestånde herbruukmetoden leyvert plastik wat enkel good is vöär kleyder en tapyten.
Et bedryv achter de döärbraak, Carbios, segt at et binnen vyv jår up groute skåle wil gån recyclen. Et is partners wörden med groute namen as Pepsi en L’Oréal üm de untwikkeling up te dryven. Unafhangelike kenners nöömt et enzym nen grouten trad vöäruut.
De wearld hevt te maken med miljarden tonnen plastik afval, van de polen töt et deepste deyl van den oceaan. Et is een grout gevår vöär planten en deers dee dår leavet. Volgens aktivisten müt et plastik terüggebrachted worden, mär volgens et bedryv is plastik nu eynmål een lecht en good bruukbår materiaal wårby wår herbruuk de uplössing is.
Et nye enzym wör verleaden woonsdag publiceerd in et tydskrivt Nature. Üm de jüüste kandidaat te vinden wörden 100.000 mikro-organismen bekeaken, wårunder et bladkompostbakterie, wat in 2012 untdekked wör.
“Et was vulleydig vergeaten, mär bleak toch et beste te weasen,” segt professort Alain Marty van de Universiteit van Toulouse in Frankryk en höyvdweatenskopper by Carbios.
De weatenskappers deaden et enzym bekyken en löaten et muteren üm de beste eygenskoppen te vinden vöär et afbreaken van PET-plastik, wårmed de meyste flesken maked wordet. Se makeden et ouk stabil by 72 gråd Celsius, de beste temperatuur vöär gaue afbraak.
Med et nye enzym wör een ton plastik binnen 10 uur afbröäken. Med et oaverblyvende materiaal makeden se nye plastik flesken dee good sint üm eatenswår in te bewåren.
Carbios hevt ne afspraak med et biotechnologybedryv Novozymes üm et nye enzym up groute skåle te maken uut skimmel. dee segt at et enzyme mär 4% kostet van et bedrag üm ny plastik uut öäly te maken.
Toch müt de afvalflesken eyrst verhakseld en verhitted worden vöärdat et enzym der in kan. Dårümme is et recyclede PET voord düürder as ny plastik. Mär Martin Stephan, tweyde höyvduutvoorder by Carbios, meynet at bestånd herbruked plastik nu düürder is ümdat et anbod laege is.
“Wy sint de eyrsten dee as disse technology up de markt brengt,” weat Stephan. “Wy wilt up industriäle skåle gangs weasen rund 2024 of 2025.”
Volgens em was minder plastik bruken deyl van de uplössing vöär den afvalbarg. “Mär wy weatet allemål at plastik ouk vöäle waerde hevt, in eatenswår, mediske verpleyging en vervoor. Plastik afval is et probleem.” De uutdaging is nu et uphalen van et afval, meynet Stephan. Ungeveyr de hälvde van al et plastik kümt in de natuur of up vuulstorten terecht.
In 2018 untdekkeden een ander koppel weatenskoppers by ungelükke een enzym wat plastikflesken afbreaket. Eyne dårvan, professor John McGeehan, direktöör van et Centrum vöär Enzyminnovaty by de Universiteit van Portsmouth, segt Carbios de leider is in enzymuntwikkeling vöär groutsköälige PET-afbraak en dat et nye enzym nen grouten trad vöärwaerts is.
“Et maket PET-herbruuk up industriäle skåle möägelik. Et is nen grouten trad vöäruut wat snelheid, efficienty en hittebeständigheid angeyt, segt McGeehan. “Et kan unse afhangelikheid van öäly verminderen, koalstuv-uutstout en energyverbruuk terügge dringen en et uphalen en verwarken van plastik afval up gang brengen.”
Andere weatenskoppers undersöket wo as se andere soorten plastik biologisk köänet afbreaken. Verleaden määrt untdekkeden düütske undersökers een bakterie wat glad wark maket van giftig polyuretaan. En eyrder al wör untdekked at larven van den wasmot – vake as aas kweaket vöär et sportvisken – polyteentasken kan upvreaten.
